Αχ αυτό το σχέδιο ιλασμού και σωτηρίας του Αγίου Θεού! Δεν φτάνουν για να μετρήσουν τις σελίδες του, ούτε τα αστέρια του Ουρανού, ούτε τα πετεινά του, ούτε το αμοθάλασσο, που σαν να γίνηκε για να σου θυμίζει πάντοτε το άπειρο της ευεργεσίας Του. Και εσύ στη… σκηνή της πράξης του, να νιώθεις την μια στιγμή πρωταγωνιστής και άξαφνα να καταλαβαίνεις πως είσαι μόνο ένας κομπάρσος του ευλογητού Θεού και κρίκος μιας αιώνιας αλυσίδας που συνδέει το όλον με το «παν-πλήρωμα»* Ιησού. Όσο και να κρυφτεί κάθε φτωχός Λάζαρος σε τούτη τη ζήση, αν είναι θέλημα του Στεφανοδότη Κυρίου, θα λάμψει η μνήμη του, να φωτίσει σαν Μωσέας και φωνή προφητών, τα σκοτάδια όσων ακόμα πολεμούν με τον σκοτοδότη εχθρό να σώσουν την ψυχή τους πριν περάσουν απέναντι. Έτσι έγινε και με την Κυρά-Σοφία μας. Δεν την γνώρισα ποτέ, δεν την άκουσα έστω μια λέξη να προφέρει. Κι όμως αν με ρωτήσετε θα σας πω ότι την έχω πλέον και για όσο ζω τούτο το πρόσκαιρο, μέσα σε εκείνους οι οποίοι στάλαξαν μέσα στην κατάξερη ψυχή μου ένα μυρωμένο δάκρυ από το βίωμά τους! Το βίωμα των διδαχτών του Θεού! Εκείνων που δεν διάβασαν ποτέ τους τα λεγμένα και τα δίκαιά Του, μα στις καρδιές τους με πύρινο μελάνι έχουν ανεξίτηλα γραμμένη την λέξη: Ιησούς. Εκείνων που σαν θελήσουν να πληροφορηθούν το Θεάρεστο λαβαίνουν συμμαρτυρία(Ρωμ.2,14-15) όχι από τους σοφούς και τους σπουδασμένους τούτου του κόσμου, μα από την ασφαλή τους συνείδηση, που σαν πυξίδα σε έναν μόνο προσανατολισμό και σε ένα κατώφλι αταλάντευτα οδηγεί.
Η κυρά Σοφία ήρθε και μας συνάντησε σχεδόν δέκα χρόνια μετά την κοίμησή της. Μόλις λίγα λεπτά αφού κάποια άλλα ταπεινά και εξουθενωμένα τούτου του κόσμου φανερώθηκαν σε ένα αληθινό ιστόρημα. ( σ.σ.«Να γεννήσει η νύφη τα κουφέτα») Παράλληλοι βίοι της γιαγιάς Σταμάτας και της γιαγιάς Σοφίας. Σαν δημοσιεύθηκαν της νύφης τα κουφέτα, φανερώθηκε η δεύτερη. Έψαχνα να βρω μια φωτογραφία να ταιριάζει με εκείνα τα θαυμαστά της γιαγιάς Μάνε. Μόλις λοιπόν βρήκα μια φωτογραφία, με μια γερόντισσα καθισμένη σε ένα ντιβανάκι, σιμά στο καπνισμένο τζάκι, με ένα τεντζερέ πάνω στην πυροστιά, συγκλονίστηκα. Σκέφτηκα πως κάποιος καλλιτέχνης φωτογράφος την …σκηνοθέτησε! Έψαξα να βρω περισσότερα στοιχεία για να τα αναφέρω, να λάβω μια άδεια για να την δημοσιεύσω, αλλά δεν τα κατάφερα.
Την… έκλεψα λοιπόν, αφού τόσο συναφής ήταν με το αληθινό διήγημα και τόσο με είχε συνεπάρει. Δεν είχαν περάσει λοιπόν παρά ελάχιστα λεπτά, αφ ότου το κείμενο με την φωτογραφία «ανέβηκε» και ένα μήνυμα που ήρθε μας συντάραξε:
Αχ και να ξερες πόσο με συγκίνησες με αυτή τη
φωτογραφία και για τα όσα έγραψες... Αυτήν τη φωτογραφία την τράβηξα 20 Ιουλίου
του 2012... Σε μία φτωχή γειτονιά του χωριού μου... Μπήκα μέσα στην κυρά
Σοφία... μέσα στο φτωχικό της σπίτι, που όλο κι όλο ήταν αυτό το δωμάτιο...
Εκεί τα πράγματα της εκεί τα δύο της κρεβάτια... κ εκεί στο χωματένιο τζάκι
χειμώνα καλοκαίρι, όλες οι αναμνήσεις απ' την ζωή των απλών κ αληθινών ανθρώπων
ξανά έπαιρναν ζωή... Είχε τον άντρα της και το παιδί της τον Διαμαντή... Την
ειδοποίησαν (γιατί τηλέφωνο δεν έχει) μία βραδιά και της είπαν ότι το παιδί σου βρέθηκε κεκοιμημένο σε ένα
παγκάκι στα Γιάννενα... Έγινε η κηδεία του, με πόνο και αυτή η χαροκαμένη μάνα
ήταν πάντοτε εκείνη που άναβε το καντήλι του, δακρυσμένη μπροστά στην εικόνα της Παναγίας... Έπειτα έφυγε και ο
άντρας της ο μπάρμπα-Χρήστος... Και στο τέλος μόνη της, έφυγε και αυτή από
τούτον τον κόσμο για να πάει κοντά τους, να πάει κοντά στο Χριστό να αναπαυτεί
η ψυχή της... Σε έναν τόπο που δεν υπάρχει πόνος ούτε λύπη ούτε αναστεναγμός
αλλά η Χαρά και το Φως το Ανέσπερο της αιωνίου ζωής... Δόξα τω Θεώ που τους
γνώρισα... που την γνώρισα και με δίδαξε στον πόνο, στη φτώχεια και στο δρόμο της Ιεροσύνης μου...
Σε Ευχαριστώ μέσα από τα βάθη της καρδιάς μου... Ακόμα και αυτό είναι ένα
μνημόσυνο και ένα κερί στη μνήμη της...
Ένας Ιερέας λοιπόν ο παπά- Δημήτρης ήταν ο φωτογράφος. Τίποτα το φτιασιδωμένο όπως πρώτα είχα σκεφτεί. Η αλήθεια της καθαρής ψυχής να αντανακλάται σε μια εικόνα. Η έμψυχη αγαθοσύνη! Το μήνυμά του το συνόδεψαν ακόμα κάποιες φωτογραφίες από εκείνη του την επίσκεψη. Νέα έκσταση! Κάθε μια, σαν να διαβάζεις κάθισμα απ το ψαλτήρι. Μακαρία πτωχεία. Οσιακή μορφή προβάλλει στο κατώφλι μιας ξύλινης πόρτας με ένα ετοιμόρροπο μάνταλο για αμπάρωμα. Ω εκείνο το κατώφλι!
Πόσο λαχτάρησε η ψυχή μου να το διαβώ, για να μπω σε έναν επί γης Παράδεισο! Τοίχοι μαυρισμένοι ολόγυρα, θαρρείς πως έκρυβαν Αγιογραφίες που κάπνισαν άγρυπνα κεριά. Ένα εικόνισμα της Παναγίας, και μια ξεθωριασμένη κορνίζα με τον μακαρίτη τον γιό της, βαλμένες ακανόνιστα πάνω από το κρεβάτι της. Το νοικοκυριό της, όλο κι όλο λίγα μπιτόνια με νερό, δυο κόσκινα, λίγα χάλκινα νταβαδάκια και μερικά μικρά χαρανιά., όλα πολυκαιρισμένα, βαλμένα στο χωμάτινο δάπεδο. Μερικές κρύπτες με λιγοστά τρόφιμα και μια για το καντήλι. Ένας σοφράς και ένα ντουλάπι να θυμίζουν τα στερημένα πρωτινά της. Έξω απ το πλίθινο σπίτι, μερικά δεμάτια με ξύλα, λίγοι σωροί με προσανάμματα για τη φωτιά της και ανεμπόδιστος ο καθαρός Ηπειρώτικος ουρανός. Και έπειτα η κυρά Σοφία σε άλλη φωτογραφία, βαστώντας ένα πιατέλο χαμογελαστή και χαρμολυπημένη να σε πλησιάζει για να σου προσφέρει το κέρασμα που το έχει πολύτιμο και κρατημένο για όποιον τόσο σπάνια καταδεχτεί να την επισκεφτεί σαν Χριστός αναμενόμενος.
Ένα κουφέτο και ένα γλυκάκι γεύτηκαν οι...νηστικές ψυχές μας Κύριε, σαν αποκάλυψες αυτές τις...μυστικές διαλεχτές Σου.
Η Ελένη, η Σταμάτω, η Φώτω, η Σοφία! Τις ένωσες Κύριε σε μια τόσο αντιπροσωπευτική χορεία ταπεινών, πενθούντων, πραέων και καθαρών τη καρδία, για να τις μνημονεύουμε και έτσι να γεμίζουμε τις κενές καρδιές μας με την ελπίδα πως κάποτε ίσως, με το έλεός Σου, να μας περιμένουν αυτές οι γεροντισούλες, εκεί στου Παραδείσου το κατώφλι, με ένα πιατελάκι στο χέρι και το ίδιο φως που από εδώ τις έλουζε. Αν…καταδεχτήκαμε να μπούμε από εδώ στα φτωχόσπιτά τους, ίσως το έλεός Σου Κύριε να ανοίξει και εκείνη την πύλη, που οι ετοιμόρροπες ψυχές μας μόνο μπορούν να αμπαρώσουν…
Νώντας Σκοπετέας
Ιδιαίτερες ευχαριστίες από καρδιάς στον σεβαστό πατέρα Δημήτριο Ε. για τα κεράσματα του Παραδείσου και για το επι γης κατώφλι του, που εκείνο τον Ιούλιο απαθανάτισε…