Μια πολιτεία ζωντανή κάτω απ τη γη κρυμμένη.
Γύρω
από νεκροκρέβατο Πατέρες συναγμένοι !
Εξάντας
για τις θάλασσες , άβακες για μετάνοιες
Πάνω
στ΄ αμόνια οι μοναχοί , λιώνουν τις περηφάνιες !
Ψηφίδες
μ αίμα σμίχτηκαν στο πρόσωπο του Αγίου.
Στο
κάστρο στέκει και φρουρεί επίθεση
αλλοτρίου .
Κρέμονται
από την θάλασσα δωμάτια και εξώστες !
Στο κοιμητήρι προσδοκούν Θεού οι
νομογνώστες.
Αξημέρωτα στο Ναό του Αγίου Νικολάου στη σκήτη του
Προφήτου Ηλιού . Όλοι στα στασίδια τους, με πρώτο τον Γέροντα . Σιωπές και
ορθοστασίες ανταποδίδονται , σε όσα αφειδώλευτα χάριτι Θεού λαμβάνουμε μέσα μας .Και
μια λέξη απ το ψαλτήρι δύναται να κινήσει την πολυάμαρτη ψυχή , να την κάνει να αναζητά τον Θεό, να εξερευνά τις μαρτυρίες και τις εντολές Του
,να την τέρψει ως επί παντί πλούτω. Τελεσιουργούνται ενώπιόν μας τα
Θεοπαράδοτα μυστικά!
Ολόκληρος ο Θεός μας προσφέρεται , νοητός μαργαρίτης . Κοινωνοί της Θεότητός Του , άφθαρτοι και
αιώνιοι υπό την αίρεση της αμετανοησίας .
Ξημερώνει με δοξολόγημα και ευχαριστώ
Σοι , εκ θερμής ψυχής . Ζωοποιά μυστικά δωρήματα η ευλογημένη αιτία. Στην αυλή μπροστά απ το καθολικό, συζητάμε για την τέταρτη μέρα μας στο Όρος .
Αναρωτιόμαστε πόσοι έχουν σταθεί σε τούτο ακριβώς το μέρος μέσα στους
περασμένους αιώνες .Τότε, που μια πολύ
μεγάλη μοναχική πολιτεία πεντακοσίων και
πλέον ψυχών , διαβιούσε σε αυτά τα μέρη
με αυτάρκεια και εξαιρετική πολυδιάστατη πρόοδο . Γι αυτόν τον λόγο μετά την
πρώτη έκπληξη δεν αναρωτιέσαι για τα μεγάλα οικήματα ,τις τεράστιες αυλές , το
Νοσοκομείο , το Ξυλουργείο , το Σιδηρουργείο , το Φαρμακείο και τόσα άλλα που
ξεπροβάλλουν μπροστά στα μάτια σου . Είχαμε ακούσει για την μεγάλη έκθεση της
Μονής στο υπόγειό της , μα δεν φανταζόμασταν αυτό που θα αντίκριζαν ύστερα από
λίγο τα έκθαμβα μάτια μας . Μια πελώρια έκταση με αμέτρητα χωρίσματα-
κατακόμβες ίση όσο το πάνω μέρος της σκήτης .
Κάτω από τη γη όλο το παρελθόν
των σημερινών Προφηλιατών . Είκοσι ολόκληρα χρόνια εξαντλητικών προσπαθειών από
τον Γέροντα Ιωακείμ και τη συνοδεία του
, για να συλλεχθούν , να συντηρηθούν και τελικώς να δοθούν σε κοινή θέα, όλα αυτά που κάποτε γέμιζαν με ζωή την καθημερινότητα της σκήτης . Δεν
χορταίνει το μάτι σου να παρατηρεί και η ψυχή σου να μεταφέρεται στο τότε . Τέμπλα
ολόκληρα και προσκυνητάρια , αγιωτικά ,λάβαρα Αναστάσεως και του Προφήτη ,
εξαρτήματα ,ψαλτήρια , αναλογάκια, πορτραίτα γνωστών και αγνώστων μοναχών και
ηγουμένων της σκήτης . Οριχάλκινα σκεύη για το μαγείρεμα του φαγητού , σαμοβάρια για τα ροφήματα ,αμέτρητα λαδοτήρια , τσουκάλια , τσαγιέρες ,
σέσουλες , πιθάρια , τεράστια βαρέλια για το κρασί με απίστευτες χωρητικότητες
χιλιάδων λίτρων μέσα στον χώρο του βαγεναριού,
με γραδόμετρα και άλλα απαραίτητα για την παρασκευή του οίνου , σφραγίδες όλων των μεγεθών για τα πρόσφορα
στάμπες ξυλόγληπτες με Αγίους και Σταυροί. Φαναράκια ,λυχνοστάτες , νιπτήρες, ρολόγια
επιτραπέζια και επιτοίχια σταματημένα
στο τότε .
Μετρούσαν όλα τον χρόνο που έφερνε τους Μοναχούς πιο κοντά στην Άνω πατρίδα
. Το μέτρημα είναι συνυφασμένο με τη ζωή του Μοναχού . Μετρά συνεχώς , τα
ελέησον και τους στίχους στις ακολουθίες , τις γονυκλισίες και τα κομποσχοίνια στο
κελί. Όχι γιατί είναι καταναγκασμένος , μα γιατί είναι άμετρη η αγάπη του στον
Χριστό και η υπακοή του στον Γέροντα , που σαν πολύπειρος καθοδηγητής και
ιατρός , δίνει στον καθένα το ιδιοσυγκρασιακό του πάλαισμα ! Αυτό ακριβώς εξυπηρετεί το ρολόι , το κομποσχοίνι
και οι άβακες που συναντήσαμε στο διάβα μας .
Με αυτούς οι Μοναχοί μετρούσαν
τις μετάνοιες και δεν ξεχνούσαν τον καθημερινό κανόνα που λάβαιναν από τον
Γέροντά τους . Τίποτα λιγότερο μα και τίποτα παραπάνω , ικανό να θάλψει την παραμονεύουσα
οίηση . Ένας εξάντας μας συναρπάζει . Απαραίτητο εργαλείο για το ιστιοφόρο της
σκήτης και τα δύσκολα ταξίδια του , στο να προσδιορίζει το γεωγραφικό πλάτος
και τη θέση του μέσα στο πέλαγος . Κοντινά τα έχουν οι προφηλιάτες στην έκθεση αυτά
τα δυο . Τον άβακα και τον εξάντα. Αμφότερα έδιναν το στίγμα και βοηθούσαν στην
πορεία προς λιμάνια ποθεινά …Κοντά και πολλά αμόνια , σφυριά , αξίνες και
φτυάρια και πλάνες και δράπανα,
μπολιαστήρια και κλαδευτήρια , χαλύβδινα
εργαλεία για το σιδηρουργείο .
Νοητά με όλα τούτα οι μοναχοί σφυροκοπούν και περικόβουν και θάβουν τα
φιλεπίστροφα πάθη μα κυρίως το εγώ τους, συντηρούν και μπολιάζουν όλο τους το
είναι , με αγάπη Χριστού και τον Νόμο
Του . Κάθε γιώτα και κάθε κεραία του. Ραπτομηχανές
πολλών ειδών και εργαλεία για τα υποδήματά τους , φίδια και
σκορπιούς για να πατούν , γαμπάλια, καλαπόδια ,σουβλιά ματσόλες . Παραδίπλα αγγελικά σχήµατα
, με γράμματα και αρετές κεντημένες περίτεχνα πάνω τους , ράσα , άμφια ιερατικά πολυσταύρια, κουκούλια , καλιμαύχια, ζώνες .
Χιτώνες χαράς και ιμάτια σωτηρίας ,
ζώνες σωφροσύνης , όπλα εγκρατείας , όπλα φωτός μπροστά μας και το παλιό νεκροκρέβατο της σκήτης στο κέντρο της έκθεσης . Πάνω του μια
φωτογραφία . Είναι τραβηγμένη ακριβώς εκεί που πριν λίγο στεκόμασταν στην αυλή
μπροστά απ το καθολικό . Όλοι οι πατέρες σε Αναστάσιμη σύναξη γύρω από τον κεκοιμημένο παραδελφό τους . Αρχές
του 1900.
Κρατούν αναμμένα κεριά και μια
γαλήνη ζωγραφίζεται στα πρόσωπά τους . Κάποιοι κοιτούν τον φακό του φωτογράφου
. Μιλά η έκφρασή τους .Τόσο κοντινό το χθες και το αιώνιο ! Εκ του θανάτου μεταβέβηκεν εις την ζωήν μας λένε
! Βιαστείτε , βρείτε και σεις την οδό της μετανοίας που οδηγεί στην πόρτα του Παραδείσου !
Ο Γέροντας Ιωακείμ κατέβηκε στην αυλή για να μας αποχαιρετίσει . Με αγάπη δέχεται να φωτογραφηθεί μαζί μας . Θέλει και αυτός να
στείλει το μήνυμα για διαρκή μετάνοια σε όλους μας . -Παιδιά , να φαίνεται ο Προφήτης πίσω ! μας λέει . Πάντα ο Προφήτης
οδηγός στο πύρινό του άρμα . Τον ακολουθούν ως άλλοι Ελισσαίοι , όλοι οι
αληθινά χαρούμενοι προφηλιάτες πατέρες .
Ο πάτερ Φιλήμων μας προσφέρει πνευματικά
δώρα καρδιάς . Ένα από αυτά μας συνοδεύει σε όλη την φετινή καταγραφή
της Αγιορείτικης μνήμης μας. Ένα μικρό διαμάντι με λίγες σελίδες, ανεκτίμητο
φως , ελπίδα και τον υπέροχο τίτλο :
Φώτισόν μου το σκότος ! Εννέα πρόσωπα ζωγραφισμένα και αποτυπωμένα από τον ίδιο
στην πρώτη του νιότη . Φωτιζόμενα μυστικά και υπόγεια , περνούν ή μάλλον
παίρνουν από το χώρο του ορατού, όντας
τα ίδια δυσδιάκριτα , σημειώνει ο ίδιος στον πρόλογο . Και ένα φωτονυμικό
ποίημα του Στουδίτου μοναχού Θεοκτίστου για το δοχείο του Φωτός την Υπεραγία
Θεοτόκο τα φωτίζει. Φωτός δοχείον , φώτισόν με Φωτί σου . Αμήν.
Να πλεονάζει συνεχώς το Φως Σου Χριστέ μου , όπως σε τούτο το φίλιον
χάρισμα ! Φεύγουμε δακρυσμένοι από χαρά
.
Η φωνή του Γέροντα και το χαμόγελο του Ιερομονάχου Φιλήμονος , μέσα στο δικό
μας στενότατο δοχείο . Μαζί και μια προτροπή τους . Υπομονή παιδιά ! Τελειώνει
με ήττα αυτή η λέξη , μα πάντα κερδίζει !
Παίρνουμε τον δρόμο για Σταυρονικήτα . Μετά από πολλές
Αθωνικές περιπλανήσεις , έφτασε ελέω Θεού
η ώρα να φιλοξενηθούμε και στη Μονή
του Αη Νικόλα του Στρειδά . Όπως όλες μας οι οδοιπορίες κι αυτή γεμάτη
από γαλήνης χρώματα και συνειρμούς, που
σαν μερικές φορές να αποκωδικοποιούν τα Θεία ανεξερεύνητα . Αμπέλια στο δρόμο
μας , καθώς πλησιάζουμε στα αλυσαχνισμένα χώματα του Μοναστηριού . Κοντινές και μερικές αγριοσυκιές .
Προτυπώματα της Εύας, έλεγε ο μακαριστός Παναγόπουλος και της
Παναγίας μας , της νέας Εύας.
Η αληθινή άμπελος που αποστάζει αδιάκοπα το μοσχόγλυκο
πνεύμα της , που ευφραίνει και ζωοποιεί
, που αποδιώχνει κάθε κνησμό απ την ψυχή. Είναι παρατηρημένο πως σε πολύ κοντινή απόσταση από αυτό το
δέντρο σχεδόν πάντα υπάρχει ένα κλήμα να βοά το :χαίρε των δακρύων της Εύας η λύτρωσις.
Φτάσαμε στην Σταυρονικήτα . Το μικρότερο μοναστήρι του
Αγίου Όρους σε έκταση . Το αίμα που στολίζει το θαυματουργό ψηφιδωτό εικόνισμα του προστάτη της , αείρροο από τότε που αλιεύθηκε με δίχτυ απ τον
βυθό .
Ένα στρείδι που είχε κολλήσει από το μέτωπό του ως
την μύτη ,έδωσε την τόσο ξακουστή του επονομασία.
Μόλις το αφαίρεσαν , άφησε πίσω του ανοιχτή μια πληγή και πρόσθεσε ακόμα ένα
θαυμάσιο ιστόρημα στο Αγιορείτικο
ολοζώντανο θαύμα . Δεν αργούμε να φτάσουμε
απ τον κατηφορικό δρόμο . Άλλος ένας βράχος που θεμελιώνει την αποταγή και την Θεία
αφοσίωση .
Οι ξακουστές καμάρες της Σταυρονικήτα με το υδραγωγείο της και η υπέροχη κληματαριά στην είσοδό της , ήδη φορτώνουν με αξέχαστες εικόνες τη μνήμη μας .
Οι ξακουστές καμάρες της Σταυρονικήτα με το υδραγωγείο της και η υπέροχη κληματαριά στην είσοδό της , ήδη φορτώνουν με αξέχαστες εικόνες τη μνήμη μας .
Η θέα του Άθωνα απ το
κάστρο το τόσο γνώριμο για κάθε Φιλαγιορείτη
, το φρούριο της Σταυρονικήτα ,
απρόσκοπτη και εντυπωσιακή. Το διαπιστώνουμε αμέσως μόλις ανεβαίνουμε σε δωμάτιο
του τρίτου ορόφου ακριβώς δίπλα στο ονομαστό αρχονταρίκι , που ο
απαράμιλλης ευγένειας δόκιμος αρχοντάρης μας έδωσε. Ο Ελληνοαυστραλός Ηλίας , έγινε ο πιο ταιριαστός συνδετικός
κρίκος μεταξύ των δυο προσφάτων προορισμών μας . Δεν ήταν μόνο το όνομά του ,
μα και ο γεμάτος χαρά και χάρη τρόπος του .
Η προφορά του πρόδιδε την μακρινή του προέλευση και μια χαρακτηριστική του φράση , μας έκανε πλέον διαρκώς να τον θυμόμαστε όλο νοσταλγία .
Η προφορά του πρόδιδε την μακρινή του προέλευση και μια χαρακτηριστική του φράση , μας έκανε πλέον διαρκώς να τον θυμόμαστε όλο νοσταλγία .
Ό, τι και να του έλεγες , ό,τι και να του ζητούσες , εκείνος
απαντούσε με ένα πλατύ χαμόγελο προτάσσοντας πρώτα το : Oh beautiful !( στα
αγγλ.Όμορφα!) Μια
ευλογημένη παραλλαγή , μια αλλιώτικη
εκφορά , της πιο οικείας μοναχικής απόκρισης , συνυφασμένης με τον μονήρη βίο , διαρκώς επαναλαμβανόμενης σαν την ευχή
του Ιησού , της φράσης: να ναι
ευλογημένο ! Έτσι λοιπόν και εμείς με αγάπη του …κολλήσαμε σαν στρείδι το προσωνύμι του !
Ο πάτερ Βeautiful!
Ναι , γιατί έβλεπε τα πάντα όμορφα , μέσα απ τον καλό λογισμό που δεν εξωραϊζει
μα εξαγνίζει , δεν απαγορεύει μα ευλογεί , δεν δικαιολογεί μα συγχωρεί , δεν εθελοτυφλεί
μα χαμηλώνει τα μάτια και προσεύχεται για κάθε ελάχιστο των αδελφών Του . Το
Σταυρονικητιανό αυτό δέντρο της ομορφιάς και του καλού λογισμού , το φύτεψε
στις αρχές της δεκαετίας του 1970 ο Άγιος Παϊσιος όταν έφτασε εδώ μαζί με 2
Ιερομονάχους πνευματικοπαίδια του , τον πατέρα Γρηγόριο και τον πατέρα Βασίλειο
, μετέπειτα ηγούμενο της Σταυρονικήτα και της Ιβήρων, για να ξανασυστήσει το ερημωμένο μοναστήρι και από αυτό να
ξεκινήσει το νέο κεφάλαιο της Παναγιοσκέπαστης πολιτείας . Και έπειτα πάντα
μεριμνούσε, τούτο το δέντρο να ποτίζεται
και να ανθεί συνεχώς . Σχεδόν αμέσως είχαμε την πρώτη μας σιωπηλή συνάντηση
μαζί με τον ηγούμενο Τύχωνα , μα και με όλους τους Σταυρονικητιανούς Πατέρες.
Στην τράπεζα εκείνο το πρωινό της Πέμπτης ,
με τους παλαιότατους συντηρημένους τοίχους της να μαρτυρούν ακόμα και σήμερα το τόσο
μνημειώδες πέρασμα του Αγιογράφου πατρός Θεοφάνους του Κρητός και του ενός εκ
των μοναχών κατά σάρκα υιών του , του
Σιμωνή από το Μοναστήρι . Από την
τράπεζα ξεκίνησε ο θαυμασμός μας για την παγκοσμίως γνωστή του τέχνη . Αυτής που
αποτύπωσε και εξιστόρησε τόσο άληστα το δωδεκάορτο της μόνης αληθινής πίστης μας στο χώμα και στο ξύλο .Θα αισθανόμασταν αυτήν τη συγκλονιστική
αίσθηση λίγο αργότερα κατά την πρώτη μας
είσοδο στο καθολικό . Είχαμε σχεδόν 3 ώρες ως τις ακολουθίες .
Θελήσαμε να περιηγηθούμε με το φως της ημέρας στους ορόφους του Μοναστηριού .Κρεμασμένα όλα απ τη θάλασσα μοιάζουν εδώ , μα μήπως δεν είναι ; Σαν πλοίο που συνέχεια ταξιδεύει σε ανοιχτό πέλαγος. Εξώστες ξεπροβάλλουν εκατέρωθεν των διαδρόμων .
Γαλάζιο τους αγκαλιάζει κι ο Άθωνας αγέρωχος τους ευλογεί . Μπαίνουμε στο
λιόλουστο αρχονταρίκι σιμά στο δωμάτιό μας . Ξύλινοι καναπέδες σε κάθε του πλευρά , μια μικρή βιβλιοθήκη και πλέριο φως να
μπαίνει από τα περιμετρικά γυάλινα παράθυρα .
Ο Συναξαριστής αφημένος στο
κέντρο πάνω στο στρογγυλό τραπέζι . Σαν να καρτεράνε οι ήρωές του να
συναντηθούμε μαζί τους . Κατηφορίσαμε προς το κοιμητήρι του Αη Δημήτρη . Το
μοναχολόγιο της Μονής Σταυρονικήτα χωρίς
την παραμικρή απουσία ενώπιόν μας. Μετρημένα τα μνήματα και στο οστεοφυλάκειο αμέτρητα
τα λείψανα όσων φύλαξαν τους λόγους Του
και αδολέσχησαν στις εντολές Του.
Όλη
τους η επί γης ζωή μια διαρκής σπουδή στον νόμο Του Νομοθέτη και Νομοδότη
Κυρίου. Εδώ ο ετοιμασμένος της
αναπαύσεως τόπος . Προσδοκία , η πιο
ταιριαστή λέξη για να περιγράψεις την αίσθησή σου . Κατεβαίνουμε απ το
πλακόστρωτο πανέμορφο μονοπάτι ως τον Αρσανά . Καθόμαστε μαγεμένοι και ησυχάζουμε
, κάτω απ το χαγιατάκι του ψαρόσπιτου της Μονής . Ο Θεοδόσιος μοιράζεται μαζί
μας την ομορφιά ενός κοχυλιού που βρίσκει δίπλα στα απλωμένα
δίχτυα . Εκατοντάδες συμμετρικά χαράγματα πάνω στο κέλυφός του . Αγιάστηκε κι
αυτό όπως όλα εδώ. Μια παλιγγενεσία εμψύχων
και αψύχων σε κάθε σου βήμα.
Οι ώρες κυλούν.
Στη απλωμένη σκιά του Άθωνα. Πόσες φορές δεν γράψανε και εις τον αιώνα θα
γράφουνε γι αυτή… Τάλαντο σε λίγο θα βαρέσει . Επιστροφή στην τόσο στενή αυλή του Στρειδά . Ανήφορος και πάλι ! ( συνεχίζεται ...)
Νώντας
Σκοπετέας
Για Αγιορείτικες οδοιπορίες παρελθόντων ετών , αναζητήστε τις στο διαδίκτυο με τους εξής τίτλους : «Επιστρέφοντας από Όρος», «Το Άγιο Όρος μέσα μας» «Του Παραδείσου τ’ όνειρο» , «Μύρισε Παράδεισος» , «Η Παναγία Οικονόμησε» , «Ψυχή Ορθρία» ή στο οριζόντιο μενού του ιστολογίου μας : Ημερολόγιο Όρους .