Της
Γεροντίσσης άπαυστη είναι η ικεσία
Εφέστιο ανάβλυσμα
, αεί η παραμυθία!
Πιθάρια
, ελέους ξέχειλα έξω από την αυλή της.
Λάδι σταλάζει
μέσα τους , σε κάθε δεησή της!
Εκείνος
ξέρει το γιατί με εξέλεξε από νέο!
Μόνο το πάντων ένεκεν , όσο θα αναπνέω
θα
ακούγεται απ τα χείλη μου , προσεύχεσθε για μένα
κάποτε
να ανταμώσουμε σε μέρη ετοιμασμένα !
Μακρίνα
και Θεοφανώ την Εφραιμία πέμπουν .
Ανθοί
της Οδηγήτριας τον ήλο λιτανεύουν !
Θασίτης
ο Αρχάγγελος σμίγει αφιερωμένους !
Καντηλοκέρι
Αθωνικό με ρασοφορεμένους !
Μονοπάτι κρυμμένο από τον ήλιο κατεβαίνουμε με ταχύ ρυθμό , στο μεσημέρι της τρίτης μας μέρας στο Όρος . Πυκνόφυτα
περάσματα υγρά, με δροσάτα θάμνα και συστάδες από μεγαλόκορμα κούφια δέντρα που ριζώνουν χωρίς τελειωμό , δημιουργούν
ένα εντυπωσιακό είδος σήραγγας , πολυσύχναστο και πολυθρύλητο για
τους απανταχού προστρέχοντες στο καταφύγιο της Γεροντίσσης ! Προορισμός
μας για προσκύνημα , η Μονή του Σωτήρος Παντοκράτορος . Στη μάνδρα του ασκήθηκαν
αμέτρητες οσιακές μορφές . Άνθη Παντοκρατορινά , σε αιώνια εαρινό λειμώνα που περιποιείται
άπαυστα η στοργική Ελαιοβρύτισσα !
Ύστερα από περίπου 20 λεπτά φτάνουμε σε απρόσκοπτο αγνάντι
της Μονής. Ο επιβλητικός καστρόπυργος στο κέντρο της , σήμα κατατεθέν της ,
ουρανοφίλητος αναβατήρας δεήσεων. Το
υπαίθριο αρχονταρίκι της ,
παρατηρητήριο θαυμασίων ποιημάτων της ανοιγμένης παλάμης του Δημιουργού ! Λίγα μέτρα από την πύλη , σιμά σε ένα
εξωτερικό παλαιό χτίσμα , αντικρίζουμε πολλά αραδιασμένα πιθάρια ! Πως μπορείς
να προσπεράσεις απλά , πως να μείνεις αδιάφορος σε όλα αυτά που μια εικόνα μπορεί να γεννήσει;
Κάθε πιθάρι και μια ψυχή , που παρακαλάει για θείο έλεος ! Η Γερόντισσα , που
δεν αφήνει ποτέ το Μοναστήρι της δίχως λάδι! 
Ξέχειλα πάντα τα δοχεία του ελέους
στην Παντοκράτορος ! Δεν θα εγκαταλείψει ποτέ η Μάνα τα παιδιά της , που επιποθούν
να μεγαλώνουν ολοένα μέσα τους τα δοχεία
της χάριτος , να χωράνε εκείνα όσο περισσότερο γίνεται , από το πέλαγος του σπλαχνισμού και της μητρικής της
αγάπης!
Εργασίες μέσα στην αυλή του μοναστηριού ! Φτιάχνεται εξ αρχής μια νέα φιάλη σκεπαστή με θόλο και κίονες .
Σχεδόν έτοιμο το μαρμάρινο
περιραντήριό της, να γεμίσει με την καθαρτική δύναμη και την ενέργεια, που θα διώξει μακριά κάθε κίνδυνο από ορατούς
και αοράτους εχθρούς, αναβρυτήριο παντουργού
και παντοδυνάμου Αγίας Τριάδας , που
πηγάζει τον Αγιασμό και κάθε χάρη του Παραδείσου.
Ένας νεαρός μοναχός , μας
οδηγεί στο καθολικό για να προσκυνήσουμε και να κατασπαστούμε, την εφέστιο
εικόνα της Γερόντισσας. Ρουμάνοι αδελφοί μας , με μπροστάρη τους έναν Ιερέα, ξεκινούν αμέσως να της ψάλλουν στην γλώσσα
τους το Άξιον εστί!
Ακάθιστη Εκείνη , με
το ασημωμένο πιθάρι στα πόδια της, τα
χέρια της υψωμένα, και ένα βλέμμα
κατάγιομο από τρυφεράδα , κανέναν δεν
παρατηρεί , κανέναν δεν ψέγει ! Μόνο ελπίδα χαρίζει σαν σε κοιτά κατάματα!
Καρτερά μόνο και αγωνιά, ποτέ να μην στερεύουν τα αιτήματα των ταπεινών ικετών , για να αναβλύζει Εκείνη την ακαταίσχυντη
προστασία της ! Το απολυτίκιο Της δεν σταματά και αυτό να ψέλνεται αδιαλείπτως
μέσα από των εκλεκτών Της τεκνίων τις δεόμενες καρδιές : Το Όρος Σου Δέσποινα σκέπεις αεί στοργικώς , Μονήν Παντοκράτορος δε τη σεπτή Σου μορφή , φυλάττεις Γερόντισσα.
Ώσπερ ποτέ τη βλύσει θαυμαστώς του ελαίου , άφθονον μεταδίδως τοις Σοις τέκνοις
την χάριν , πιστώς ασπαζομένοις εικόνα την θεία Σου . Σχεδόν τρέχοντας , για
να προλάβουμε το πρόγραμμα της σκήτης μας , νιώθοντας απερίγραπτη χαρά, που ξανααξιωθήκαμε να προσκυνήσουμε την πηγή
του υπεραφθόνου ελέους , το ταμείο αυτό της πίστης , αρχίσαμε να ανηφορίζουμε
για τον Προφήτη . Ελάχιστα πριν , μια τελευταία , χρωστούμενη από το περσινό
μας ταξίδι , επίσκεψη ! Στο κοιμητήρι της Παντοκράτορος !
Στα σίγουρα από αυτό το τόσο ξεχωριστό
εξωτερικό «δωμάτιο» θα πρέπει να ξεκινά το προσκύνημα σε κάθε μοναστήρι . Να
λάβεις πλούσια και εδώ την ευχή των θριαμβευτών του Παραδείσου , πριν συνοδοιπορήσεις
με τους γενναίους μαχητές του μοναχικού
στρατεύματος , τους αρματωμένους με του φωτός τα όπλα τα ακατανίκητα !Στενόμακρο
τούτο το κοιμητήρι . Όλοι σε κάθετη παράταξη προς Ανατολάς ! Στοιχισμένοι σταυροί
, ανοιγμένα στη σειρά μνήματα , αγέρωχα κυπαρίσσια, όλα σε μια θαυμαστή διάταξη σε μια …αλλιώτικη
ευθεία με αρχή και δίχως τέλος . Στο
κέντρο , οι Πατέρες διατηρούν τον τάφο του Γέροντος Βησσαρίωνος !Του πρώτου
Γέροντος μετά την αναβίωση του κοινοβίου
. Έχουν μεταφέρει το τίμιό του λείψανο εντός της Μονής, σε σημείο δίπλα στο καθολικό , με τα Παύλεια
λόγια από την προς Ρωμαίους να λάμπουν πάνω του: Δόξα και τιμή και ειρήνη παντί τω εργαζομένω το αγαθόν!
Κράτησαν
όμως σαν τόπο προσευχής το πρώτο μνήμα , όπου αρχικά εναποτέθηκε το άψυχο σώμα
του Γέροντά τους . Νέο τον εξέλεξε ο Κύριος και εκείνος , τέκνο της υπακοής, δόξασε τον Θεό για την απόφασή Του ! Υπέφερε
στο τέλος ! Καθαρτήριο της αγιότητας η ασθένεια και ο καρκίνος που συνεχώς τον
Παράδεισο συμπληρώνει …Μα του χάρισε ο πανσθενουργός Θεός , σωτήρια υπομονή και
δύναμη θαυμαστή , λίγο καιρό μόλις πριν την εκδημία του , να «μιλήσει» στα
αγαπημένα του παιδιά . Και ζήτησε αυτοί οι τελευταίοι πατρικοί του λόγοι , να γνωστοποιηθούν
στην αδελφότητα μια μέρα μετά την στερνή του αναπνοή !
Αγαπητοί
μου πατέρες και αδελφοί , πάντοτε ήσασταν και είστε στην καρδιά μου . Τώρα που
ο Χριστός και η Παναγία με κάλεσαν κοντά τους , να είστε όλοι ενωμένοι ,
αγαπημένοι , να αγωνίζεσθε στο Μοναστήρι όπως και εγώ τόσα χρόνια προσπάθησα
έστω και με την ελαχιστότητά μου να ανακαινισθεί η Μονή , να ρθουν και νέοι
μοναχοί για να συνεχίσουμε την πορεία μας στο Μοναστήρι
Τώρα
που με πήρε ο Θεός κοντά του –Εκείνος ξέρει γιατί• Εκείνος το έκανε για την
αγάπη μας , την υπομονή μας –θέλω με χαρά να το έχετε μέσα στην καρδιά σας .
Βέβαια η στενοχώρια υπάρχει αλλά πάνω από την στενοχώρια είναι η χαρά του
Χριστού . Κι ο Χριστός όταν έφυγε από τον κόσμο ήταν τριαντατριών ετών • κοντά
στην Παναγία μας , η οποία στενοχωρέθηκε , έκλαιγε , αλλά ο Θεός έτσι τα ήθελε
τα πράγματα . Κι εσείς δεν θέλω να είστε στενοχωρημένοι μαζί μου εφόσον με
πήρε ο Χριστός και η Παναγία . Θέλω να
είστε χαρούμενοι .
Να είστε μεταξύ σας σαν αδελφοί • να αγωνίζεσθε εδώ στο
Μοναστήρι αυτό που μας το χάρισε η Παναγία η Γερόντισσα . Και όσοι έρχονται
νέοι άνθρωποι να τους έχετε σαν αδελφούς , με πολύ αγάπη . Αυτό είναι βασικό ,
για να πάει το Μοναστήρι μπροστά , εσείς που είστε εδώ και όσοι θα έρθουν
πρέπει να έχετε μεταξύ σας πολύ αγάπη . Να μην μαλώνετε μεταξύ σας• ο ένας να
ανέχεται τον άλλον , για να μπορέσετε κι εσείς μετά από χρόνια να σας
ελεήσει η Παναγία όπου θα σας περιμένω
κι εγώ , εάν ο Χριστός με οδηγήσει και ελεήσει δια τις αμαρτίες μου , θα σας
περιμένω εκεί όπου θα ζήσουμε και θα περάσουμε όπως το λέει η Εκκλησία μας ,
εκεί θα ζήσουμε , θα μείνουμε αιωνίως , κοντά στο Χριστό και την Παναγία μας.
Αυτά τα λίγα είχα να πω . Εύχομαι πάντοτε να με
θυμάστε και να προσεύχεσθε και για μένα …Ζητώ συγχώρεση για όσους δεν μπόρεσα
να βοηθήσω. Να με συγχωρέσουν όλοι και να με ενθυμούνται πάντοτε στις προσευχές
τους .
Σας
αφήνω με την καρδιά μου , με την πολλή μου αγάπη , με την ψυχή μου . Έτσι δόξα
τω Θεώ πάντων ένεκεν. Ό,τι μας επέτρεψε ο Θεός μας το κανε για να σωθούμε .
Δόξα τω Κυρίω και την Παναγία μας , η οποία Γερόντισσα εδώ πάντοτε όλους τους ελεεί και τους αγιάζει.
Έτσι πάντοτε όταν έχετε κάποιου είδους δυσκολία , κάποιο πρόβλημα, να πηγαίνετε
στην Παναγία την Γερόντισσα , να βάζετε μετάνοια και να ζητάτε το έλεός της .
Κι η Παναγία η Γερόντισσα πάντοτε θα βοηθάει όλους .
Έτσι
, σας χαιρετώ με όλη μου την ψυχή , με την καρδιά μου , με την αγάπη μου , και
ζητώ συγχώρεση εάν στενοχώρησα κανέναν , εάν δεν ήμουν σωστός ως Γέροντας και
Ηγούμενος , να με συγχωρέσετε όλοι . Καλή αντάμωση να έχουμε όταν μας καλέσει ο
Χριστός.
Βησσαρίωνος
πνευματικές υποθήκες προς την αδελφότητα της Μονής Παντοκράτορος ( Λειμωνάριον
Ι.Μ.Παντοκράτορος Αγίου Όρους 2011)
Φτάσαμε στον Προφήτη λίγο
πριν η καμπάνα καλέσει για την τράπεζα . Μαζεμένοι στην αυλή , οι προσκυνητές της ημέρας . Μας είχε
προϊδεάσει ο πάτερ Φιλήμων απ το πρωί : -Σήμερα θα έχουμε μια μικρή αλλά πολύ ωραία
συντροφιά ! Μας έκανε εντύπωση αυτή
η ιδιαίτερη αναφορά , μιας και εκείνος ανεξαίρετα όλων την παρουσία χαίρεται , μα ύστερα από
λίγο καταλάβαμε ακριβώς τι εννοούσε …Και όντως λίγοι μα εκλεκτοί ήταν οι …προσκεκλημένοι
της ημέρας ! Ο πατήρ Άγγελος , με τον επίσης ιερέα υιό του πατέρα Ιωάννη . Πολύτεκνοι και οι δυο , ησύχιες ωραίες μορφές , δεν μιλούν πολύ μα
χαμογελούν όλο χαρά και χάρη ! Θασίτες ,
Θεολογίτες , Αρχαγγελίτες ! Σ ένα μπαλκόνι του Ουρανού αντικριστά απ τον Άθωνα στέκονται και
ευλογούν και σταυρώνουν τα 4 σημεία του ορίζοντα με τον Τίμιο Ήλο …Στο
Μοναστήρι του Αρχαγγέλου στην περιοχή Θεολόγος της Θάσου , λειτουργεί ο σεβάσμιος πατέρας Άγγελος και γίνεται καθημερινά
αυτόπτης υπερλόγων θαυμάτων με το ιερό
καρφίον , το πανίερο κειμήλιο που χρησιμοποιήθηκε στην Σταύρωση του Νυμφίου της Εκκλησίας .
Για εκεί το 1974
η μοναχή της Οδηγήτριας Εφραιμία μαζί με επτά αδελφές της , ξεκίνησαν από την Πορταριά του Βόλου με
κατευόδιο την ευχή της Αγίας Ηγουμένης τους μακαριστής πλέον Μακρίνας και την ευλογία του Γέροντά τους Εφραίμ Φιλοθείτη , δημιουργώντας την σημερινή γυναικεία αδελφότητα υπό την
πνευματική καθοδήγηση της Μονής Φιλοθέου , της οποίας είναι μετόχι . Πως όλα τα αγιασμένα και όλοι οι αφιερωμένοι σε κάθε άκρο αυτού του
κόσμου , συνδέονται με αυτήν την ολάστραφτη , αμετρήτων διαστάσεων, αόρατη αλυσίδα , φτιαγμένη σαν από
καντηλοκέρι , να κρατά στο κέντρο της ένα αλλιώτικο εγκόλπιο που εικονίζει …τον
Άθωνα ! Είχαμε δει παλιά σε μια από τις
σπάνιες φωτογραφίες που υπήρξαν, την
κατά σάρκα Μητέρα του ξενιτεμένου Εφραίμ , την μετέπειτα μοναχή, μακαριστή Γερόντισσα Θεοφανώ και αυτή ανθός
της Οδηγήτριας , να εικονίζεται κρατώντας με ευλάβεια στην αγκαλιά της ένα
εξαπτέρυγο με κάτι προσαρτημένο πάνω του
! Να που μάθαμε σήμερα τι ήταν ! Ήταν το τμήμα από τον τίμιο Ήλο και η
μακαριστή Θεοφανώ στην αυλή του Θασίτη Αρχαγγέλου ! Ακούμε τον πατέρα Άγγελο : –Πως
ευωδιάζει παιδιά μου του Χριστού μας το καρφίον ! Πόσα θαύματα και θεραπείες
γίνονται καθημερινά ! Κάποτε να
ρθείτε να προσκυνήσετε στο μοναστήρι μας ! Θα λάβετε μεγάλη ευλογία !
Γύρω από τον πολιό Πατέρα μαζί
μας όλα τα …αγαθά παιδιά ! Ο κυρ –Παύλος ο Απλούς , ο Κυρ Νίκος ο θαρραλέος
Κρητικός …Αγιοταφίτης και ο
κυρ-Παναγιώτης στα 87 του πλέον , από
την Αγιάσω της Μυτιλήνης ! Ύστερα από
έναν χρόνο ακριβώς τον ξανασυναντάμε, μετά
την Σιμωνόπετρα απρόσμενα στην σκήτη του Αη Λιά ! Πως χαιρόμαστε για τούτο το
αντάμωμα με όλους τους ! Ένας-ένας ξεχωριστοί ! Απλού τόσο ταιριαστά τον
…βάφτισε ο Γέροντας Ιωακείμ . Κάποιος είπε σοφά πως δεν είναι απλό το να είσαι
απλός ! Και πόσο δίκιο είχε στ αλήθεια μιλώντας
για την ανεπιτήδευτη έκφανση της απλότητας !
Ο κυρ-Παύλος , από τους πιο
τακτικούς προσκυνητές στα μέρη του Προφήτη, έμεινε μέσα μας , σαν μια λεπτή αύρα, που χωρίς να υπολογίζει τρόπο και τόπο , άφηνε τα πολύχρονα Αθωνικά του βιώματα και την αγάπη να ξεχυθεί και να σε κατακλείσει
, με κάθε του κίνηση , κάθε του ταπεινό λόγο . Και αυτά ταυτόχρονα περιβεβλημένα με μια απροσποίητη διάκριση στ
αλήθεια ασυνάντητη ! Με όλους θα
συμπορευόμασταν στις επόμενες ώρες και
μέρες μας στο Όρος, μα και αλησμόνητα παντοτινά
πλέον , αφού το καντηλοκέρι το αόρατο το Αθωνικό , μπλέχτηκε στης ψυχής μας τα ακροδάχτυλα με τις
πρεσβείες του Θεσβίτη… Στον
πρώτο όροφο ήδη μας περίμενε ο Γέροντας Ιωακείμ . Καθισμένος στην κορυφή, ευλογεί την μεσημεριανή τράπεζα , ενώ έπειτα
από λίγο ένα από τα χιλιάδες του κηρύγματα ακούγεται ηχογραφημένο την ώρα που
τρώμε . Η υποχρέωση της διαφώτισης του διπλανού μας ! Η Πνευματική ελεημοσύνη
μα και η υλική που παρηγορεί ! Ο
ανέκλειπτος ουράνιος θησαυρός μας ! Λίγο πριν ο Γέροντας ευλογήσει τα
περισσεύματα , θυμάται τους εράνους που διοργάνωνε στα μέρη της πνευματικής του
σποράς ! Τότε που οι άνθρωποι …πετούσαν πιο ανάλαφρα με τα φτερά της ελεημοσύνης !
Μνημονεύουμε τον Αη Γιάννη τον
Χρυσόστομο : «Είναι ελαφριά η ελεημοσύνη και
γρηγοροπετούσα, έχει φτερά χρυσά και κάνει πτήση που τους αγγέλους ευφραίνει. Σαν
περιστέρι πετά, χρυσό και ζωντανό, που έχει βλέμμα τρυφερό και ήπια μάτια. Δεν
υπάρχει τίποτα πιο όμορφο απ’ αυτό το μάτι».
Παρατηρούμε τον πατέρα Φιλήμονα που δεν σταματά να απαντά στο τηλέφωνο της Σκήτης
. Μας λέει έπειτα ότι καθημερινά δεν παύουν να καλούν άνθρωποι για βοήθεια .
Πνευματική μα και χρηματική ! Στενοχωριούνται οι πατέρες που δεν μπορούν να
δώσουν όσο θα ήθελαν . Μα στο κομποσχοίνι τους έπειτα , δίνουν όλη τους την
προσευχητική δύναμη να αντισταθμίσουν την υλική τους πενία …Στο μικρό
αρχονταρίκι της αυλής καθόμαστε για διακόνημα . Μαζί μας προστέθηκαν και
κάποιοι Κιλκισιώτες αδελφοί μας και 2 Σέρβοι προσκυνητές . Ετοιμάζουμε δίπτυχα
για το Σαρανταλείτουργο των Χριστουγέννων . Στ αριστερά χώρος για κάθε ψυχή θλιβομένη
, καταπονουμένη, ελέους και βοηθείας του Θεού επιδεομένης . Στα δεξιά
για τις ψυχές που αναπαύθηκαν επ ελπίδι ζωής αιωνίου, εκεί όπου επισκοπεί το
Φως του προσώπου Του ! Πόσα ονόματα
δεν θα μνημονευθούν εξαιρέτως στα γλυκοφωτισμένα κοιλώματα των Ιερών όλου του
Άθωνα , στην Βηθλεέμ και στον φριχτό τον Γολγοθά των
Θείων προθέσεων . Βιβλιάρια …καταθέσεων είναι τούτα τα μικρά χαρτιά και οι
πατέρες μεγάλοι ευεργέτες , που πασχίζουν στους λογαριασμούς των ξεχασμένων ψυχών , να υπάρχει πάντα …διαθέσιμο υπόλοιπο ελέους
και φωτός . Ο κυρ-Παύλος όποτε μας συναντά έχει κάτι τόσο ωφέλιμο να θυμηθεί
και να μας πει :
-Ένα χαντάκι είναι η ζωή παιδιά ! Κάνουμε μια και περνάμε απέναντι
! Όλους να τους αγαπάμε και για όλους να
προσευχόμαστε! Έχουμε πάει που λέτε στον Γέροντα Παϊσιο στην Παναγούδα όταν ζούσε ακόμα και
τον περιμέναμε στην αυλή ! Ήμασταν καμιά
δεκαριά άνθρωποι . Ένας που τον ήξερα , εισαγγελέας σε μεγάλη θέση , ερχόταν
πρώτη φορά και κράταγε τις αποστάσεις του , ήταν αυτό που λέμε κομματάκι
ακατάδεκτος και κάπως ξιπασιάρης ο
ευλογημένος ! Μόλις βγαίνει ο
Γέροντας κατευθείαν στρέφεται στον
άνθρωπο αυτό και του λέει γελώντας : Καλώς τον , καλώς τον κύριο Εισαγγελέα ! Ε
αυτό ήταν ! Σαν παιδάκι έπειτα εκείνος αγκάλιαζε τον Γέροντα, του φιλούσε τα χέρια , έγινε ο πιο απλός και
καταδεκτικός άνθρωπος στον κόσμο!
Σκέφτομαι τι μπορεί να ναι αυτό που σε μια στιγμή μονάχα , καταφέρνει
να αλλοιώσει σε τέτοιο βαθμό μια ανθρώπινη ψυχή μόλις στο διάβα της βρεθεί ένας
ρασοφορεμένος κλητός και εκλεκτός… Θυμάμαι κάτι που άκουσα από Χριστοκήρυκα και θαρρώ πως είναι ταιριαστό τούτη την ώρα να
γραφτεί , δίπλα σε ένα από τα αμέτρητα μαρτυρούμενα περιστατικά με τα θαυμάσια
της Παναγούδας . Πατέρες τους προσφωνούμε όλους αυτούς , που συναντάμε και σε
τούτα τα μέρη.
Και μοιάζει αυτό το συνηθισμένο πάτερ να
έχει τόσο νόημα , ιδιαιτέρως για κάποιους όπως ο πάτερ Παϊσιος ο μεγάλος μας
Άγιος . Πατέρες τους φωνάζουμε, γιατί
γεννάνε συνεχώς μέσα μας τον Χριστό ! Γίνεται η ψυχή μας Θεοτόκος με μια τους λέξη , με ένα ταπεινό τους βλέμμα με μια ζεστή αγκαλιά! Σαν αυτή
που θυμάται ο Απλούς από έναν άλλον μεγάλο Αθωνίτη Άγιο . –Είχαμε πάει στον Γέροντα Εφραίμ τον Κατουνακιώτη ! Μπαίνουμε στο
κελάκι του και τον βλέπουμε να υποφέρει από φριχτούς πόνους στα πόδια …-Γέροντα
του λέω , περαστικά να είναι , να κάνουμε προσευχή να περάσει ο πόνος ! Άστραψε και βρόντηξε ο Γέροντας ! Βρε τι είναι
αυτά που λες , μου είπε με πολύ αυστηρό ύφος !Και έπειτα δείχνοντας τα πόδια
του: Τούτα εδώ είναι τα παράσημά μου ! Και έπειτα με πήρε αγκαλιά βέβαια ! ( συνεχίζεται με το 8ο μέρος)
Νώντας Σκοπετέας
Για Αγιορείτικες οδοιπορίες παρελθόντων ετών , αναζητήστε τις στο διαδίκτυο με τους εξής τίτλους : «Επιστρέφοντας από Όρος», «Το Άγιο Όρος μέσα μας» «Του Παραδείσου τ’ όνειρο» , «Μύρισε Παράδεισος» , «Η Παναγία Οικονόμησε» , «Ψυχή Ορθρία» , Δεν χαμηλώνει ο Άθως, ή στο οριζόντιο μενού του ιστολογίου μας στην ενότητα : Ημερολόγιο Όρους .
