Κύριε ,φώτισόν μου το σκότος..

Φωτός χορηγός, εκ φάους πλέον φάος, «Άνθρωπος λεγόμενος Ιησούς, πηλόν εποίησε και επέχρισέ μου τους οφθαλμούς, και είπε μοι «΄Υπαγε στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ και νίψαι». Απελθών δε και νιψάμενος ανέβλεψα .....» «Ην δε Σάββατον, ότε τον πηλόν εποίησεν ο Ιησούς και ανέωξεν αυτού τους οφθαλμούς.....» «Εκ του αιώνος ουκ ηκούσθη, ότι ήνοιξε τις οφθαλμούς τυφλού γεγενημένου. Ει μη ούτος παρά Θεού ουκ ηδύνατο ποιείν ουδέν....» ( Κατά Ιωάννη Θ΄, 1-38.) Τρία πράγματα είναι απαραίτητα στον άνθρωπο: το ψωμί, η υγεία και η ελπίδα. Στερημένος από τα άλλα αγαθά μπορεί να ζήσει, χωρίς αυτά, όμως, βαδίζει ταχύτερα προς το θάνατο. Η πείνα φθείρει το σώμα, ο πόνος δημιουργεί μίσος για το σώμα και η απελπισία αφαιρεί κάθε χαρά - γεύση από οτιδήποτε. Ο Ιησούς ευλόγησε τον άρτο, ώστε να χορτάσουν οι χιλιάδες που τον ακολούθησαν, χάρισε τη ψυχική και σωματική υγεία όπου τον αναζήτησαν και έδωσε την πίστη - ελπίδα για μια καλύτερη ζωή μέσα από την αγάπη, τόσο σε αυτόν τον κόσμο, όσο και στην επουράνια συνέχειά του. Δεν απαρνήθηκε ποτέ τους αρρώστους και κυρίως τους τυφλούς, δεν πιστεύει ότι ο πόνος είναι αναγκαίος για να νικηθεί η αμαρτία - το κακό. Ούτε πιστεύει ότι η ασθένεια και ο πόνος είναι συνέπεια αμαρτήματος του πάσχοντος ή των γονέων του, αλλά δίνει μια νέα διάσταση. Οι Ιουδαίοι, αλλά και ο αρχαίος κόσμος, έβλεπαν την αρρώστια σαν τιμωρία. Ο Ιησούς την διδάσκει σαν ευκαιρία δόξας Θεού και μετάνοιας. Έτσι, λοιπόν, ο Ιησούς, που δεν επιθυμούσε να βασανίζονται οι άνθρωποι για να βρουν την πραγματική σωτηρία, όταν τον πλησιάζει ένας εκ γενετής τυφλός, τον θεραπεύει. Γιατί δεν ήρθε ο Ιησούς να αρνηθεί την ζωή με τις χαρές της, αλλά να την επιβεβαιώσει. Η επιθυμία Του είναι να διώξει τον πνευματικό πόνο και να φέρει την ψυχική υγεία, όταν, όμως, στον δρόμο Του εμφανίζεται ο σαρκικός βασανισμός δεν αρνείται τη βοήθεια Του. Δεν είναι περιπλανώμενος μάγος ή σαν τον Μεσσία που περιμένουν αιώνες τώρα οι Ιουδαίοι αλλά μέσα στην αγάπη Του βρίσκει καταφύγιο κάθε ανθρώπινη ανάγκη. Εκείνη την στιγμή, τη βοήθεια Του τη ζήτησε ένας τυφλός που δεν είχε δει ποτέ το φως της ημέρας. Το φως της ημέρας δε βοηθούσε τον τυφλό να δει. Ό,τι δεν κατάφερε αυτό το γήινο φως, το πέτυχε η αγάπη και το έλεος του Ιησού. Με το φως του Ιησού θεραπεύτηκε ο τυφλός και με την πίστη του μπόρεσε να ελέγξει την μωρία των σοφών, των σχολαστικών διδασκάλων, που κοιτούσαν τον τύπο και προσπερνούσαν την ουσία. Ο τυφλός διαφώτισε με την έλλαμψη του λόγου του τους διδασκάλους σκοτεινών γραμμάτων και κενών ουσίας. Η σχολαστική εμμονή στον τύπο (" Ην δε Σάββατον") δεν επέτρεψε στους νομοδιδασκάλους να αισθανθούν την παρουσία της ίδιας της ουσίας, του δημιουργού των νόμων, της μοναδικής αλήθειας. Η μεμψίμοιρη και σχολαστική έρευνα του Θείου λόγου γίνεται εμπόδιο για την βίωση της παρουσίας του Θεού. Η συμπεριφορά αυτή είναι τυπική και παρουσιάζεται πανομοιότυπη στις μέρες μας, όπως και στην εποχή του Ιησού. Οι «διδάσκαλοι» των οιωνδήποτε ιερών κανόνων, οι σύγχρονοι Γραμματείς και Φαρισαίοι που παρουσιάζονται σαν τηρητές και θεσμοφύλακες, αυτοί οι άνθρωποι που αγνοούν την ύπαρξη της βίωσης του Χριστιανισμού και την αποδέχονται μόνο σαν γράμμα και τύπο νόμου, όλοι αυτοί, όλοι εμείς, πρέπει να εντάξουμε, μέσα στον καθημερινό αγώνα μας για τη βιωτή, τον Ιησού. Ο τυφλός είναι σε πλεονεκτικότερη θέση από εμάς γιατί, αν και δεν έβλεπε ποιος τον θεράπευσε, αναγνωρίζει τον Σωτήρα, δεν έχει διδαχθεί γι 'Αυτόν, αλλά πιστεύει στον Κύριο. Όλοι μας, συνειδητά ή ασυνείδητα, απορούμε ποιος είναι ο πραγματικός μας εαυτός; Εκείνος που, όντας τυφλός, ξεπλένει τα μάτια της ψυχής του και βλέπει την ουσία του κόσμου, όπως την δίδαξε ο Ιησούς, με λόγο και έργα ή εκείνος που κρατά, σε όποια θέση και να βρίσκεται, όσο ψηλά ή χαμηλά, το γράμμα του νόμου και αγνοεί ηθελημένα πλέον ή βολεμένος με την τύφλωσή του, την ύπαρξη της αλήθειας; «Κυριακοδρόμειο», Νικηφόρου Θεοτόκη, Αρχιεπισκόπου Ασταχανίου και Σταυρουπόλεως. Διασκευασμένο υπό Καθηγουμένου Βίκτωρος Ματθαίου, Αθήνα 1972. . Υπάρχουν αγαπητοί μου, δύο φώτα. Το ένα είναι το υλικό φως. Τι είναι το υλικό φως; Είναι ένα μυστήριο. Ό Θεός δημιούργησε και το φως και τον ήλιο ως πηγή του υλικού φως. Το φως αυτό του ηλίου φωτίζει και θερμαίνει όλη τη γη. Όπως λένε οι αστρονόμοι, ο ήλιος δεν είναι μικρός· φαίνεται μικρός λόγω της μεγάλης αποστάσεως. Είναι -μετρήστε- ένα εκατομμύριο τριακόσιες φορές μεγαλύτερος από τη γη. Το σπουδαίο ποιο είναι· ότι η θέση που βρίσκεται είναι ό,τι χρειάζεται. Εάν υποθέσουμε, ότι ό Θεός διάτασσε τον ήλιο ν' απομακρυνθεί, η γη θα γέμιζε από παγετώνες και δε' θα μπορούσε να ζήση επάνω της άνθρωπος. Αν πάλι ο ήλιος πλησίαζε, τότε θά εκαίοντο τα πάντα. Όλα εν σοφία τα έκανε ό Κύριος. Δωρεάν λοιπόν ο φωτισμός του ηλίου, αλλ' εμείς αχάριστοι. Δυστυχώς, φως δωρεάν, νερό δωρεάν, αέρας δωρεάν, όλα δωρεάν και ένα ευχαριστώ δε' λέει ο άνθρωπος στο Θεό. Μέσ' στο στόμα έχει τη μπουκιά και το Χριστό βλαστημάει! Λοιπόν ο ήλιος δεν στερεί τη γη από τις ακτίνες του, δεν σβήνει. Και έτσι είναι μία εικόνα ενός άλλου φωτός. Το δε άλλο αυτό φως είναι το πνευματικό φως. Μικρά πνευματικά φώτα είναι και οι άνθρωποι, με τις λάμψεις της διανοίας των. Και στην παλαιά εποχή υπήρχαν τέτοια φώτα· οι προφήται ή άλλοι μεγάλοι άνδρες και φιλόσοφοι όπως ο Σωκράτης, ο Αριστοτέλης, ο Πλάτων... Και μέχρι σημέρα υπάρχουν τέτοιες διάνοιες, που μελετούν συνεχώς και ανακαλύπτουν θαυμαστά πράγματα της φύσεως. Τα περισσότερα όμως θαυμάσια είναι στον ίδιο τον άνθρωπο, στο έξοχο τούτο δημιούργημα. Ώ Θεέ μου, "εθαυμαστώθη η γνώσίς σου εξ εμού", λέει ο ψαλμωδός (Ψαλμ. 138,6). "Μέγας ει, Κύριε και θαυμαστά τα έργα σου και ουδείς λόγος εξαρκέσει προς ύμνον των θαυμάσιων σου", λέει η Εκκλησία. Αυτός είναι ο άνθρωπος. Διαστημόπλοιο είναι η σκέψη του, φτάνει αστραπιαίως μέχρι Κωνσταντινουπόλεως, μέχρι Αυστραλίας, παντού. Η διάνοια του άνθρωπου είναι φως. Αλλά δεν έχει πάντοτε την φωτεινότητα. Έρχονται και στιγμές που σκοτίζεται και σφάλλει. Υπάρχουν πολλοί και μεγάλοι επιστήμονες, όπως ο Αϊνστάιν και άλλοι* αυτοί όμως εν συγκρίσει με ένα άλλο φως, ανέσπερο φως, τι είναι; Μικρά φώτα, πυγολαμπίδες. Όπως λέει ένας σύγχρονος ποιητής μας, ο Βερίτης, "ήταν φώτα, χίλια φώτα, μα δεν ήτανε το Φως"! Χίλια φώτα, αλλά μικρά, ελάχιστα. Ο δε Σωκράτης με επίγνωση παρεδέχετο· Ένα γνωρίζω καλώς, "ΟΤΙ ουδέν οίδα", ότι δεν γνωρίζω τίποτα. Αλλά ποιος είναι το ανέσπερο φως; 'Ο Χριστός είναι το ανέσπερο φως, ο άδυτος ήλιος! Διότι ο φυσικός ήλιος θα σβήσει μια μέρα· και επιστημονικώς αποδεικνύεται αυτό. Και όλα τα αστέρια μια μέρα θα σβήσουν. Ένας αστήρ όμως, ο Χριστός, εκείνος τον οποίον έφερε στον κόσμο η Παναγία, θα είναι φως ανέσπερο, αστέρι που δεν θα δύση ποτέ. Γι' αυτό ο ποιητής σήμερα λέει στην υπεραγία Θεοτόκο· "Χαίρε, αστέρος άδυτου Μητηρ". "Ολα στο Χριστό είναι φως. Φως ή διδασκαλία του, φως τα θαύματά του, φως τα σεπτά πάθη του -όπως θ' ακούσουμε τη Μεγάλη Εβδομάδα· "Τα πάθη τα σεπτά η παρούσα ημέρα ως φώτα σωστικά ανατέλλει τω κόσμω"-, φως όλη η ζωή του, ο σταυρός και προ πάντων η άνάστασίς του κατά την οποίαν ψάλλουμε· "Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός.,.". Μέσα στο φως του Χριστού ζούμε τώρα. Και αυτό το φως δημιούργησε μία νέα κατάσταση. Προηγουμένως ο κόσμος ήταν στο σκοτάδι και δεν έβλεπε. Και ο Πλάτων λέει, ότι ο άνθρωπος μοιάζει με κάποιον που βρίσκεται μέσα σε μια σπηλιά και μόλις διακρίνει μακριά το φέγγος, την αυγή, τη χαραυγή μιας λαμπρής ημέρας. Γι΄ αυτή την ημέρα λέει εν συνεχεία, ο Ακάθιστος Ύμνος· "Χαίρε, αυγή μυστικής ημέρας". Αυγή είναι το ξημέρωμα, το γλυκοχάραμα. Ανεβείτε το πρωί ψηλά στα όρη, επάνω στην κορυφή του Αγίου Όρους. Είναι θαυμάσιο να βλέπεις από εκεί τον ήλιο να ανατέλλει. Έτσι αρχίζει η ημέρα. Είναι το ωραιότερο Θέαμα. Άλλα ωραιότερο είναι το πνευματικό γλυκοχάραμα· όταν δηλαδή ο άνθρωπος πιστεύσει στο Χριστό και ακολουθήσει το δρόμο του Χριστού. Τότε αρχίζει γι΄ αυτόν μια νέα ημέρα, η "μυστική ημέρα", ή όντως νέα περίοδος της ζωής του…. Είθε, αγαπητοί μου, τα λίγα αυτά λόγια ….να τίξουν λίγες ακτίνες φωτός στις ψυχές μας, ώστε να μη ζούμε πλέον στο σκοτάδι. Ένας μεγάλος πατέρας της Εκκλησίας, ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, έκανε μία σπουδαία προσευχή. Η προσευχή του αγίου Γρηγορίου ποια ήτανε; Ακούστε την προσευχή ενός Αγίου' "Κύριε, φώτισαν μον το σκότος". "Κύριε, φώτισαν μου το σκότος". Μ' αυτή τη φωνή, μ' αυτή την σπουδαιότατη προσευχή, τελειώνω κ' εγώ. Να προσευχηθούμε απόψε, ο Θεός ν' ανοίξει τα μάτια της ψυχής μας, να βλέπουμε το ανέσπερο φως. Το δε ανέσπερο φως είναι ο Χριστός· όν, παίδες , υμνείτε και υπερυψούτε εις πάντας τους αιώνας. Αμήν. (Απομαγνητοφωνημένη ομιλία,π.επισκόπου Αυγουστίνου η οποία έγινε στον Ι. ναό Αγίου Παντελεήμονος Φλωρίνης την 25-3-1994.