Σήμερα ..έχει αγρυπνία

Και είσαι συ η πόλις του Θεού. Κι ακόμα το αγιασμένο σκήνωμα που ευφραίνεται τα ρεύματα κυλόντος ποταμού…… …Είθε και στην καρδιά μου που έχει στραγγιχτεί να δώσει ζωή και δύναμιν η χάρις σου. (Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης) Αναρίθμητες οι θαυματουργικές εικόνες της Γερόντισσας του Αγίου Όρους ,του περιβολιού της Παναγιάς μας ...της Κυρίας Θεοτόκου . Ξεχωριστή θέση ανάμεσά τους κατέχει η Παναγία του Ναού του Πρωτάτου, γνωστή με την ονομασία «Άξιον Εστί». Ακριβώς 1027 χρόνια πριν μια νύχτα σαν την αποψινή , αντήχησε για πρώτη φορά σε ένα φτωχικό κελάκι ο πιο γλυκός ύμνος αφιερωμένος σε Αυτήν, την … όντως Θεοτόκον … Σήμερα νοερώς είμαστε όλοι εκεί στις Καρυές ...στο Πρωτάτο ..στην πιο υπέροχη αγιορείτικη αγρυπνία σε ανάμνηση ενός μεγάλου θαύματος : Κοντά στην σκήτη του Πρωτάτου, στην τοποθεσία της Ιεράς Μονής του Παντοκράτορος, είναι μια βαθιά κοιλάδα με πολλά κελιά. Σ’ένα απ’ τα κελιά κατοικούσε ένας ιερομόναχος με τον υποτακτικό του. Επειδή υπάρχει η συνήθεια να γίνεται κάθε Κυριακή αγρυπνία στη Σκήτη, κάποιο Σάββατο βράδυ ο Γέροντας, έφυγε για την αγρυπνία λέγοντας στο μαθητή του να μείνει και να κάνει την Ακολουθία στο κελί. Ήταν βράδυ καλοκαιριού , 11 Ιουνίου του 982 μ.Χ, ημέρα Κυριακή όταν χτύπησε η πόρτα του Παντοκρατορινού Κελιού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, κοντά στη Σκήτη του Αγίου Ανδρέα, στις Καρυές. Ο Γέροντας του Κελιού βρισκόταν στην αγρυπνία στο Πρωτάτο, όπως έκανε εξάλλου κάθε Σάββατο βράδυ. Ο υποτακτικός άνοιξε και μπροστά του στεκόταν ένας ξένος μοναχός (ο Αρχάγγελος Γαβριήλ με σχήμα Μοναχού) που ζητούσε τη φιλοξενία του. Με ευχαρίστηση τον δέχτηκε και του προσέφερε ό,τι διέθετε το φτωχικό κελλί τους. Τη νύχτα σηκώθηκαν για να διαβάσουν την πρωινή ακολουθία. Την ώρα του Όρθρου και όταν έφθασαν στην ενάτη ωδή, ο φιλοξενούμενος πριν να ψάλλει «την Τιμιωτέρα των Χερουβείμ», πρόσθεσε το άγνωστο μέχρι τότε προοίμιο «Άξιον εστί ως αληθώς μακαρίζειν Σε την Θεοτόκον». Τον ύμνο αυτό τον έψαλε ολοκληρωμένο πολλές φορές ο άγνωστος Μοναχός μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, μέχρι να τον μάθει ο υποτακτικός. Ο νεαρός υποτακτικός απόρησε και είπε στον ξένο: «Ποτέ δεν ακούσαμε αυτά τα λόγια, ούτε εμείς, ούτε και οι πριν από μας Γέροντες».Τον παρακάλεσε μάλιστα να του γράψει τον ύμνο για να τον ψάλλει κι αυτός. Μέσα στο φτωχό όμως κελάκι δεν υπήρχε ούτε χαρτί, ούτε μελάνη κι έτσι ο επισκέπτης χάραξε τη φράση με το δάχτυλό του σε μια πέτρινη πλάκα. Τα γράμματα χαράκτηκαν θαυματουργικά ωσάν να κινούσε το δάκτυλό του πάνω σε πηλό. «Από τώρα και στο εξής έτσι θα ψάλλετε τον ύμνο όλοι οι Ορθόδοξοι» είπε και έγινε άφαντος.Ο ξένος αυτός ήταν ο Αρχάγγελος Γαβριήλ. Τον είχε στείλει ο Θεός ν’ αποκαλύψει τον αγγελικό ύμνο, για να ψάλλεται μ’ έναν τρόπο που να ταιριάζει καλύτερα στη Μητέρα του Θεού. Ο υποτακτικός, που τον τίμησε ο Θεός για την υπακοή και τον οσιακό του βίο, έψαλλε μέχρι το πρωί αυτόν τον ύμνο, ο οποίος τόσο πολύ εύφραινε την καρδιά του και του έφερνε ψυχική αγαλλίαση! Όταν ο Γέροντας έμαθε γυρίζοντας στο κελί το θαυμαστό αυτό γεγονός, ενημέρωσε τον πρώτο του Αγίου Όρους και την Κοινή Σύναξη, δείχνοντας την πλάκα με τα χαραγμένα λόγια του ύμνου. Αφού εδόξασαν όλοι το Θεό και ευχαρίστησαν τη Θεοτόκο, έστειλαν την πλάκα στην Κωνσταντινούπολη προς τον Πατριάρχη και τον Βασιλέα με όλη τη διήγηση του θαύματος γραπτώς. Από τότε ο αγγελικός αυτός ύμνος έγινε γνωστός σ’ όλο τον κόσμο. Η εικόνα της Παναγίας που βρισκόταν στο Ναό του κελίου, όπου έγινε το θαύμα μεταφέρθηκε στο ναό του Πρωτάτου.Το κελί εκείνο, όπου ο Αρχάγγελος εδίδαξε τον ύμνο, ονομάζεται μέχρι και σήμερα «Άξιον Εστί» και η βαθειά κοιλάδα όπου βρίσκεται, λέγεται από τότε «Άδειν»,διότι εκεί εψάλη για πρώτη φορά ο ύμνος. Από τα τέλη του 10ου αιώνα,ο ύμνος πέρασε σε λειτουργική χρήση και ψάλλεται στη Θεία Λειτουργία μετά την εκφώνηση «Εξαιρέτως της Παναγίας…» στον ίδιο ήχο με το Χερουβικό.Πλήρη Ακολουθία για την εικόνα «Άξιον εστί» έγραψε το 1838 ο λόγιος ιεροδιάκονος του Ρωσικού Κοινοβίου Βενέδικτος. Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα γίνεται στο Ναό του Πρωτάτου πανηγυρική Θεία Λειτουργία και ακολουθεί μεγαλοπρεπής λειτανεία της θαυματουργής εικόνας. Κατά τη λιτανεία έχουν γίνει πάρα πολλά θαύματα. Λόγω του χρόνου που πέρασε,η μορφή της Θεοτόκου στην εικόνα ήταν πολύ σβησμένη, αλλά μετά την πρόσφατη ανακαίνιση διατηρείται σε ικανοποιητική κατάσταση και διαβάζεται η επιγραφή «Μήτηρ Θεού Καρυώτισσα».Κατασκευάστηκε στην Κωνσταντινούπολη κατά το πρότυπο της Παναγίας Ελεούσας του Κύκκου της Κύπρου,έργο του Ευαγγελιστού Λουκά και απεικονίζει την Θεοτόκο με τη μορφή που είχε λίγο πριν την κοίμησή της. Στις 3 Οκτωμβρίου 1913, μετά από ολονύκτια αγρυπνία στο Ναό του Πρωτάτου στις Καρυές ,οι Αγιορείτες μοναχοί συνέταξαν το μνημειώδες ψήφισμα της αιωνίου και αδιασπάστου ενώσεως με την Μητέρα Ελλάδα και το υπέγραψαν ένας-ένας με μετάνοια ενώπιον της εικόνας αυτής.Μπροστά στην εφέστια εικόνα του Άθωνα, «εγένετο ο συναγερμός του αγιορειτικού κόσμου και γονυπετώς υπέγραψαν οι σεβαστοί Καθηγούμενοι και Προιστάμενοι των ιερών Μονών το ψήφισμα της αιωνίου ενώσεως του Αγίου Όρους μετά της Μητρός Ελλάδος». Η πρώτη έξοδος της εικόνος «Άξιον Εστί» από το Άγιον Όρος έγινε το 1963 κατά τον εορτασμό της Χιλιετηρίδος του Αγίου Όρους, όταν μεταφέρθηκε στην Αθήνα,όπου την προσκύνησαν πλήθη πιστών. Το 1985 μεταφέρθηκε με πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού για προσκύνηση στη Θεσσαλονίκη, όπου οι επίσημοι της πόλεως την υποδέχθηκαν μπροστά στο Λυκό Πύργο με τιμές Αρχηγού Κράτους.